Хто не слухае залатавустаў,
паслухае гром
Малітва за Беларусь
Сонца для ўсіх беларусаў —
Каб дрэва жыцця пладаносіла
І давалі ўраджай бязмежныя нівы,
Узнятыя сілай мужчын і працай жанчын.
Сонца для тых,
Хто спявае і грае,
Хто хараство і дабро стварае,
Хто ўзводзіць будынкі слова,
Хто раялем і скрыпкаю прамаўляе,
Хто гаворыць жывапісу мовай.
Сонца для залатавустага Францыска Скарыны
З шэрагу першых творцаў пісьменства беларускага,
У славу Барыса Ўсяслававіча,
Славу вольнасці Полацка і Віцебска,
Гомеля, Брэста, Гродна, Магілёва і Мінска…
Дзеля згоды між людзьмі,
Дзеля тысяч азёр,
Нераставання рыб,
Гуртавання буслоў…
Сонца для радасці беларусаў,
Іхніх усмешак і добрых надзей,
Квецені й простага шчасця людзей,
Якім патрэбны дажджы на пасевы,
А таксама і ясныя дні
Для бяспекі самалётаў і цягнікоў.
Выпусцім усіх птушак з клетак,
Усіх рыб з акварыумаў,
Каб усім вольна спявалася
І рэвалюцыі праслаўляліся
Песнямі замест кулямётаў.
Дзеля яснага для беларусаў дня,
Дзеля зорамі аздобленага неба,
Дзеля колішніх і будучых залатавустаў —
Хто зведаў пакуты,
Вылечваецца воляй.
Мая малітва — маё жаданне ўсяго
Дзеля згоды між людзьмі,
Дзеля тысяч азёр,
Нераставання рыб,
Гуртавання буслоў…
Хто не слухае залатавустаў,
Той паслухае гром,
Перажыве засухі і паводкі.
Слухайце тых, хто ўмее
І гаварыць,
І слухаць,
І руку падаваць,
Вітаючыся: «Дзень добры»
і «Добры вечар».
Сонца для радасці беларусаў,
Іхніх усмешак і добрых надзей,
Квецені й простага шчасця людзей,
Якім патрэбны дажджы на пасевы.
Маё пажаданне для залатавустаў:
Няхай беражэ іх Бог, калі чуе,
Няхай беражэ іх жыццё, а яно існуе.
Пачуй маю малітву… пачуй
Ты, які слухаеш і гаворыш,
Які хварэў і пакутаваў,
А вылечыўся воляй.
Ніяк не запамятаю сапраўдную скуру
Сплю як сава
Працую як вяпрук
Лётаю як воран
Мыслю як воўк
Уцякаю як вуж
Днём уцякаю ў ноч
Ноччу хаваюся ад сябе
Падманваць не ўдаецца
Баюся калі не сплю
Цяжка вытрываць рэальнасць
Ўва мне заапарк
Мяняю скуры і масці
Ніяк не запамятаю
Свае сапраўдныя
Масць і голас-рык-піск
Крычу-рычу-пішчу
Сплю ў заапарку
Прачынаюся ў доме
Ніяк не запамятаю
Сапраўдную скуру
Мелі акіян,
цяпер шукаюць кроплю
Чым яны дужэйшыя
Тым для іх дом меншы
Ім бы на ніву нябесных сланечнікаў
На луг шырэйшы за неба
I глыбейшы за мора
Усё пажалі
Засталіся без статку
Мелі акіян
Цяпер шукаюць кроплю
Магутнікі трохгорбыя вярблюды
Сярод бяскрайняй пустыні
Хаты — гадзіннікі дзяцінства
Хаты — гадзіннікі дзяцінства
Паказваюць часы беднасці,
Жалю, радасці, надзеі…
Хаты ахоўваюць час.
У іх — знакі на сценах,
На столі і на падлозе.
Калі заходзяць былыя насельнікі,
Чытаюць, уздыхаючы, тыя знакі.
I многае ўспамінаюць.
Вяртанне ўздымае завесу
I пачынаецца прадстаўленне згадак:
«Добрыя гэта былі часы», —
Так пачынаецца летапіс архіву дзяцінства
Дзяцінства ж — ускраіна жыцця,
Пакуль пераселішся ў цэнтр.
Ды на месца першага плачу вяртаюцца
I вялікія, і малыя,
I пераможцы,
I пераможаныя.
Рукі іх, калі наведвальні
Імі размахваюць і адвітваюцца,
Зноў кіруючы ў іншы свет,
Нібы стрэлкі — паказваюць час.
А знакі на сценах,
Калі не вернуцца насельнікі,
Застануцца непрачытанымі.
Хаты — гадзіннікі дзяцінства.
Доля-2
Я згубіў ключ
А знайшоў трохгаловы дом
I ў доме трое змяіных дзяцей
Якія не могуць выбрацца адтуль
Хіба ж няма для вас ратунуку? — пытаю спагадліва.
Ёсць. Ты наш ратунак, — адказваюць.
I праглынаюць мяне.
ЭПІТАФІЯ
Сны для мяне як арэлі
Ява ж як пасечаны корань
Палова твару майго чорная
Палова белая
Вочы мае яшчэ палымнеюць
Ды сам я глыба ледзяная
Згадкі сталі гадзіннікам
Успаміны ў ядры масліны
Канчаецца мой каляндар
Завеса лесу апускаецца
Слабадан ВУКАНАВІЧ
Пераклад Івана ЧАРОТЫ.